Đọc sách tâm lý học Mười ba lý do sẽ cho độc giả cái nhìn toàn cảnh về thế giới trung học của những đứa trẻ tuổi vị thành niên.
Mười ba lý do là cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của nhà văn trẻ Jay Asher. Ngay từ khi mới ra mắt, cuốn sách đã nhận được sự quan tâm của rất nhiều độc giả bởi việc khai thác trần trụi nhưng chân thật những mặt trái của đời sống học đường. Tác phẩm đã được Netflix chuyển thể thành phim “Mười ba lý do tại sao” (Thirteen Reasons Why) từng làm “điên đảo” cộng đồng mê phim. Thông thường, việc đọc sách tâm lý học sẽ giúp người đọc thêm hiểu và đồng cảm với những con người trong xã hội. Với cuốn sách này, độc giả sẽ được đi sâu vào thế giới nội tâm đầy giằng xé của những đứa trẻ vị thành niên trước một loạt vấn đề tiêu cực: trầm cảm, tình dục, bạo lực học đường… Có thể nói, cuốn sách này không đồ sộ về nội dung, nhưng nặng về mặt tinh thần.
Hai tuần sau cái chết của Hannah Baker – người bạn cùng lớp, Clay Jensen nhận được những cuộn băng ghi âm giọng nói của cô bé. Bảy cuộn băng với mười ba lý do được Hannah nhắc đến có liên quan đến cái chết của cô đã mở ra những bí mật thầm kín về Hannah và về ngôi trường mà cô bé cùng Clay đang theo học.
Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, song song giữa lời kể của Clay và lời kể trong cuộn băng của Hannah. Trước khi tự tử, cô bé đã gửi đi những tấm bản đồ thị trấn đánh dấu những địa điểm liên quan. Từ đó, Clay lần theo những chỉ dẫn cùng câu chuyện mà Hannah kể lại và tìm thấy những bí mật lẽ ra không bao giờ nên hé lộ. Một khi những cuốn băng được mở ra, sẽ có những người vĩnh viễn không bao giờ có thể quay lại cuộc sống như trước đây.
Đọc sách tâm lý học mới nhất Mười ba lý do, độc giả sẽ nhận thấy sự tiêu cực quá mức khủng khiếp ám ảnh lên từng nhân vật và từng chương chữ. Hannah vốn là một cô bé lạc quan, độc lập, thông minh và xinh đẹp. Chính cậu bé Clay cũng thầm mến cô. Nhưng vì hoàn cảnh xô đẩy, Hannah trở thành tâm điểm của những trò đùa quái dị, độc ác đến từ phía các bạn trong lớp. Cô bé bị bôi nhọ danh dự, bị làm nhục, bị chơi xấu. Bởi thế, từ một người luôn tràn đầy sức sống, Hannah trở nên lầm lì, cô độc và cuối cùng là lựa chọn tự tử.
Từ những cuộn băng của Hannah, Clay phát hiện ra xung quanh mình, mọi người có thể nhẫn tâm và giả tạo như vậy. Có những người nhìn bề ngoài rất hiền lành, hoặc là tấm gương tốt nhưng đó đều là mặt nạ che giấu tâm hồn bẩn thỉu, đê hèn. Họ đã lợi dụng sự ngây thơ và trong sáng của Hannah để tồn tại. Chính cái chết của Hannah đã nuôi dưỡng những tâm hồn xấu xa đó. Nhưng cuộn băng của cô bé đã lật tẩy chúng.
Tuổi vị thành niên là tuổi đang làm quen với cuộc đời và xã hội. Chúng tò mò mọi thứ về thế giới và va chạm với nhiều điều ngoài phạm vi bao bọc của gia đình. Những buổi tiệc tùng, những lời mời hẹn hò, những tình bạn giả tạo đẩy chúng vào sự hoang mang và thất vọng vì cuộc sống khác biệt với căn nhà ấm áp của mình. Có những đứa trẻ vượt qua được. Có những đứa không. Hannah nằm ở nhóm phía sau. Những tâm lý của Hannah vốn dĩ hầu hết những đứa trẻ trong quá trình trưởng thành đều gặp phải. Sự lo lắng, tuyệt vọng, cô độc của cô bé cũng là những trạng thái mà nhiều đứa trẻ phải trải qua. Nhưng đánh đổi lại, chúng nhận được sự vô tâm, vị kỉ từ phía bạn bè – ngòi nổ đầu tiên; từ phía thầy cô và gia đình. Hannah hoàn toàn có thể lựa chọn con đường khác bớt cực đoan hơn nhưng ở thời điểm đấy, cô bé bị quay lưng bởi bạn bè, thầy cô và gia đình – không một nơi bấu víu, Hannah dễ dàng lựa chọn sự “giải thoát”.
Mười ba lý do đã cho thấy những mặt tối, những nguyên nhân dẫn đến sự trầm cảm và tự tử độ ở tuổi vị thành niên. Mỗi chúng ta có thể thấy bản thân trong đấy, có thể nằm ở mặt bắt nạt hoặc bị bắt nạt. Từ đó, truyện lột tả sự vô tâm và ích kỉ đến từ phía mọi người xung quanh và xã hội. Hannah bộc lộ gần như đầy đủ những biểu hiện của một người muốn tự tử nhưng không một bạn học nào để ý – kể cả Clay người thầm thích cô bé. Cô bé nhiều lần phát tín hiệu cầu cứu nhưng không ai quan tâm mà quá đáng hơn, họ đem ra mỉa mai. Thậm chí, khi cô bé muốn nhận được sự giúp đỡ từ phía nhà trường, thầy cô cũng không hề làm được điều đó.
Vì mặt tinh thần nặng nề của cuốn sách, Mười ba lý do đã vô tình cổ xuý cho hành động tự tử ở những người trầm cảm. Bởi vậy, những ai gặp vấn đề tinh thần không được khuyến khích đọc sách tâm lý học Mười ba lý do. Và xoay quanh cuốn sách vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều về hành động “trả thù” của Hannah. Cô bé không hề muốn bị phán xét nhưng cách làm này lại thể hiện Hannah đang phán xét cuộc đời của nhiều người khác. Nhiều nhà phân tích cũng cho rằng, việc để Clay nghe cuộn băng này cũng không thoả đáng vì Clay không hề có lỗi trong cái chết của Hannah. Tuy nhiên, bỏ qua những ý kiến trái chiều, đọc sách tâm lý học Mười ba lý do vẫn đem lại những bài học sâu sắc về giá trị nhân văn, đồng thời phản ánh gay gắt sự vô tâm đang dần trở thành bệnh chung của xã hội.
==>> Đọc thêm sách tâm lý học, sách trinh thám đặc sắc tại: sachvanhoc.vn